Mai vàng là loài cây truyền thống đặc trưng trong ngày Tết ở nhiều vùng miền Việt Nam. Theo hội mua bán mai vàng miền tây để cây mai nở hoa đúng vào thời điểm Tết Nguyên Đán, người trồng cần hiểu rõ về quy trình chăm sóc và xử lý mai một cách kỹ lưỡng. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết:

Tổng quan về cây Hoa Mai

Cây hoa mai, thuộc họ Ochnaceae, có tên khoa học là Ochna integerrima, còn được biết đến với cái tên "hoàng mai". Đây là loài cây phổ biến trong những ngày Tết Nguyên Đán, đặc biệt ở khu vực miền Nam Việt Nam. Hoa mai thường mọc nhiều tại những vùng rừng núi thuộc dãy Trường Sơn và các tỉnh từ Quảng Nam đến Khánh Hòa. Ở đồng bằng sông Cửu Long và khu vực Tây Nguyên, mai cũng xuất hiện nhưng với số lượng ít hơn.

Mai là cây thân gỗ, sống lâu năm, có thể tồn tại hàng trăm năm. Cây thường rụng lá vào mùa đông và nở hoa rực rỡ vào mùa xuân. Chính vì thế, người Việt có thói quen lảy hết lá mai vào tháng Chạp âm lịch, nhằm kích thích cây ra hoa đúng dịp Tết.

Nguồn gốc và sự phát triển của hoa mai

Cây hoa mai có nguồn gốc từ Trung Quốc và đã xuất hiện từ hơn 3.000 năm trước. Từ xa xưa, người Trung Quốc đã coi trọng cây mai, xếp nó vào nhóm "Tuế tàn tam hữu" cùng với tùng và cúc. Đây là ba loài cây được ví như những bậc trượng phu, chịu đựng được những điều kiện khắc nghiệt của thời tiết mà vẫn vững vàng.

Hoa mai du nhập vào Việt Nam và trở thành loài cây biểu tượng cho mùa xuân. Khả năng sinh trưởng mạnh mẽ của mai trong khí hậu nhiệt đới, đặc biệt là ở miền Nam, giúp cây phát triển tốt. Cây hoa mai không chỉ đẹp mắt mà còn có tuổi thọ cao, nếu được chăm sóc kỹ lưỡng, cây sẽ cho hoa nhiều và có màu sắc tươi sáng.

1. Thời điểm và quy trình chăm sóc mai vàng

Để cây mai nở hoa đúng thời gian mong muốn, bạn cần lên kế hoạch chăm sóc từ trước. Cụ thể, từ tháng 10 âm lịch, nên tránh sử dụng phân bón có hàm lượng đạm (N) cao, vì đạm sẽ kích thích cây phát triển lá, cản trở quá trình ra nụ. Đến giữa hoặc cuối tháng 11 âm lịch, cần ngừng bón phân và giảm tưới nước để chuẩn bị cho giai đoạn trẩy lá. Điều này giúp vườn mai giống tập trung dinh dưỡng vào việc phát triển nụ hoa thay vì lá.

2. Tuốt (lặt) lá mai vàng

Lặt lá mai là công đoạn quan trọng để đảm bảo mai nở đúng thời điểm. Khi cây mai bị tuốt hết lá, các búp hoa nhỏ bắt đầu xuất hiện từ các nách lá. Mỗi búp hoa sẽ dần phát triển thành hoa lớn, bao bọc bên ngoài là lớp vỏ lụa mỏng. Quá trình này thường mất khoảng 7 ngày. Nếu thời tiết ấm, vỏ lụa của hoa sẽ bung ra vào khoảng ngày 23 tháng Chạp, và hoa sẽ nở vào đúng đêm Giao thừa.

3. Cách xác định ngày lặt lá

Muốn mai vàng nở hoa đúng vào Tết Nguyên Đán, bạn cần quan sát kỹ thời tiết và tình trạng của nụ hoa trên cây:

Nếu thời tiết ấm và nắng tốt, hoa sẽ nở sớm. Khi đó, nên lặt lá trễ.

Nếu thời tiết lạnh hoặc có mưa lớn, hoa sẽ nở muộn. Vì vậy, cần lặt lá sớm hơn để kích thích hoa nở đúng dịp.

Đối với mai vàng 5 cánh, bạn có thể lặt lá vào ngày 13 tháng Chạp nếu nụ hoa còn nhỏ. Nếu nụ hoa đã phát triển lớn hơn, nên lặt lá vào ngày 15 hoặc 16 tháng Chạp. Trường hợp nụ hoa đã gần bung vỏ, việc lặt lá nên lùi lại đến ngày 18-20 tháng Chạp.

4. Theo dõi và điều chỉnh sau khi lặt lá

Sau khi lặt lá, bạn cần theo dõi thời tiết để điều chỉnh quá trình chăm sóc cây:

Nếu thấy mai có khả năng nở muộn, có thể hòa loãng phân NPK và tưới cho cây để kích thích nở sớm.

Ngược lại, nếu thời tiết quá nóng và mai có dấu hiệu nở sớm, hãy hạn chế tưới nước và đưa cây ra nơi thoáng mát để làm chậm quá trình nở.

====>> Xem thêm: Tìm hiểu thêm về mai vũ nữ chân dài là gì

5. Phương pháp lặt lá mai đúng cách

Có hai cách lặt lá mai phổ biến:

Cách 1: Cầm lá và trẩy ngược ra sau. Cách này nhanh chóng nhưng dễ gây tổn thương cho vỏ cây và nụ hoa.

Cách 2: Cầm lá kéo theo chiều tự nhiên của lá. Cách này tốn sức hơn nhưng ít làm tổn thương cây.

Quan trọng là lặt sạch cả lá non lẫn lá già mà không làm gãy ngọn cành. Điều này giúp cây tập trung năng lượng vào việc phát triển hoa.

6. Kết luận

Việc xử lý mai vàng ra hoa đúng dịp Tết đòi hỏi sự kỹ lưỡng trong từng giai đoạn từ việc ngừng bón phân, tuốt lá, đến việc điều chỉnh theo dõi thời tiết. Chỉ cần chú ý theo dõi các yếu tố tự nhiên và thực hiện đúng kỹ thuật, bạn sẽ có được một cây mai vàng nở rực rỡ vào đúng dịp Tết Nguyên Đán, mang lại niềm vui và may mắn cho gia đình.